เบอร์ลิน, 7 ตุลาคม 2568 /PRNewswire/ — งานวิจัยชิ้นใหม่ที่นำเสนอในวันนี้ที่การประชุมสัปดาห์โรคทางเดินอาหารแห่งยุโรป หรือ UEG Week 2025 เผยว่า ไมโครพลาสติก ซึ่งเป็นอนุภาคพลาสติกที่มีขนาดเล็กกว่า 5 มิลลิเมตรและพบได้ทั่วไปในสิ่งแวดล้อม สามารถเปลี่ยนแปลงจุลินทรีย์ในลำไส้ของมนุษย์ได้ โดยการเปลี่ยนแปลงบางรูปแบบนั้นคล้ายคลึงกับรูปแบบที่สัมพันธ์กับภาวะซึมเศร้าและโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่
การศึกษานี้จัดทำขึ้นภายใต้กรอบการทำงาน microONE ซึ่งเป็นโครงการ COMET Module ระดับบุกเบิกที่นำโดยศูนย์วิจัย CBmed ภายใต้ความร่วมมือกับพันธมิตรนานาชาติ โดยนับเป็นหนึ่งในงานวิจัยชิ้นแรก ๆ ที่ศึกษาตรวจสอบโดยตรงว่าไมโครพลาสติกชนิดต่าง ๆ มีปฏิสัมพันธ์กับจุลินทรีย์ในลำไส้ของมนุษย์อย่างไร การวิจัยนี้เป็นส่วนหนึ่งของพันธกิจระดับกว้างของ microONE ในการศึกษาผลกระทบของอนุภาคไมโครและนาโนพลาสติกที่มีต่อร่างกายมนุษย์ ซึ่งช่วยมอบมุมมองเชิงลึกใหม่ ๆ เกี่ยวกับผลกระทบความเสี่ยงด้านสุขภาพที่อาจเกิดขึ้น และเน้นย้ำถึงความจำเป็นเร่งด่วนที่ต้องมีการศึกษาเพิ่มเติม
ทั้งนี้ นักวิจัยใช้ตัวอย่างอุจจาระจากอาสาสมัครสุขภาพดี 5 คน เพื่อเพาะเลี้ยงจุลินทรีย์ในลำไส้ภายนอกร่างกาย (ex vivo) จากนั้นจุลินทรีย์เหล่านี้ถูกนำไปสัมผัสกับไมโครพลาสติก 5 ชนิดที่พบได้ทั่วไป ได้แก่ โพลีสไตรีน, โพลีโพรพิลีน, โพลีเอทิลีนความหนาแน่นต่ำ, โพลี (เมทิล เมทาคริเลต) และโพลีเอทิลีนเทเรฟทาเลต โดยใช้ความเข้มข้นในระดับที่สอดคล้องกับปริมาณที่คาดว่ามนุษย์สัมผัสในชีวิตประจำวัน รวมถึงในระดับที่สูงขึ้น เพื่อศึกษาผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นตามขนาดการรับสัมผัส (dose-dependent)
แม้จำนวนเซลล์แบคทีเรียโดยรวมและที่ยังมีชีวิตยังคงไม่เปลี่ยนแปลงไปมากนัก แต่พบว่าในกลุ่มที่สัมผัสไมโครพลาสติกนั้น ระดับความเป็นกรด (ค่า pH ที่ต่ำ) เพิ่มขึ้นอย่างสม่ำเสมอและมีนัยสำคัญ เมื่อเทียบกับกลุ่มควบคุม บ่งชี้ว่ากระบวนการเมตาบอลิซึมของจุลินทรีย์มีการเปลี่ยนแปลง
การวิเคราะห์เชิงลึกเผยให้เห็นการเปลี่ยนแปลงขององค์ประกอบแบคทีเรียที่สัมพันธ์กับชนิดของไมโครพลาสติก โดยแบคทีเรียบางกลุ่มมีจำนวนเพิ่มขึ้นหรือลดลงตามชนิดของไมโครพลาสติก ทั้งนี้ พบการเปลี่ยนแปลงในแบคทีเรียหลายตระกูล โดยส่วนใหญ่เกิดขึ้นภายในไฟลัม Bacillota ซึ่งเป็นกลุ่มแบคทีเรียในลำไส้กลุ่มหลักที่มีความสำคัญกับการย่อยอาหารและสุขภาพของลำไส้โดยรวม
การเปลี่ยนแปลงขององค์ประกอบแบคทีเรียเหล่านี้เกิดขึ้นพร้อมกับการเปลี่ยนแปลงของสารเคมีที่แบคทีเรียผลิตขึ้น ซึ่งบางชนิดสอดคล้องกับการลดลงของค่า pH ที่ตรวจพบ และการเปลี่ยนแปลงบางส่วนยังสะท้อนถึงรูปแบบที่เคยถูกพบว่ามีความเกี่ยวข้องกับโรคต่าง ๆ อาทิ ภาวะซึมเศร้าและมะเร็งลำไส้ใหญ่ ตอกย้ำถึงผลกระทบจากการสัมผัสไมโครพลาสติกที่อาจมีต่อความเสี่ยงต่อการเกิดโรค
Christian Pacher-Deutsch ผู้วิจัยหลัก กล่าวถึงนัยสำคัญของการศึกษาชิ้นนี้ในภาพรวมว่า “สิ่งที่เราค้นพบมีความสำคัญอย่างยิ่ง เนื่องจากเราเลี่ยงไม่ได้ที่จะต้องสัมผัสกับไมโครพลาสติกที่แทรกซึมอยู่รอบตัวในชีวิตประจำวัน ซึ่งพบได้ทั้งในปลา เกลือ น้ำดื่มบรรจุขวด และแม้กระทั่งน้ำประปา”
เขากล่าวปิดท้ายว่า “แม้จะยังเร็วเกินไปที่จะสรุปเป็นข้อเท็จจริงทางสุขภาพได้อย่างแน่ชัด แต่จุลินทรีย์ในลำไส้ก็มีบทบาทสำคัญต่อสุขภาวะและความเป็นอยู่ที่ดีในหลายมิติ ไม่ว่าจะเป็นการย่อยอาหารไปจนถึงสุขภาพจิต การลดการสัมผัสไมโครพลาสติกให้ได้มากที่สุดเท่าที่ทำได้จึงเป็นแนวทางป้องกันที่ควรทำและมีความสำคัญ”
View original content to download multimedia: Read More